Canik News
5. Sayı Ocak-Şubat-Mart-Nisan 2023

VENOM 30 LR: Efsanevi Uçak Topundan Geleceğin Kara ve Deniz Araçlarının Temel Silahına…

Bölüm I

DR. BLEA'DAN
DR. BLEA'DAN

CANiK’in SAHA EXPO 2022’de sergilediği VENOM 30 LR topu, sahip olduğu özelliklerle Türkiye’de bir süredir yürütülen “orta kalibre otomatik top geliştirme” çalışmalarına yeni bir soluk getirdi. Bu yüzden de detaylı bir incelemeyi hak ediyor. Bu amaçla hazırladığımız ve 2 bölümden oluşan yazı dizisinin ilk bölümünde, VENOM 30 LR topunun temel özelliklerini ve gelişim sürecini ele alacağız.

Yazı dizimizin ikinci bölümde ise bu silahın günümüz ve yakın gelecekteki kullanım konseptini anlatacağız. Bu yazı dizisi ile VENOM 30 LR’nin CANiK markasına dâhil olmasının, Türk Silahlı Kuvvetlerine ve dost ve müttefik devletlerin silahlı kuvvetlerine kazandıracağı kabiliyetlerin yanı sıra Türk savunma ve havacılık sanayisinin gelişimine sağlayacağı katkı üzerinde duracağız.

 

Bir Efsanenin Doğuşu: ADEN Topu

Gaz tahrikli bir revolver top olan VENOM 30 LR, ADEN 30 topunu temel alıyor. Gaz tahrikli revolver top, İkinci Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru, Alman Mauser firması mühendislerinden Anton Politzer tarafından, uçak toplarının atım sayısını arttırma ihtiyacını karşılamak amacıyla geliştirildi. Revolver mekanizması, merminin atım yatağına alınması ve boş kovanın tahliyesi sürecini, dönen bir silindirin içindeki haznelerle aşamalara bölmek suretiyle atım sayısının, klasik doğrusal (lineer) mekanizmalara kıyasla hızlandırılması mantığına dayanıyor.

Nitekim İkinci Dünya Savaşı sona erdiğinde, Politzer’in tasarımı olan iki model, bombardıman uçağı öz savunma ve yer taarruz topu rolleri için düşünülen 20 mm’lik MG213 C ve hava-hava savaşında kullanılmak üzere tasarlanan 30 mm’lik MK213/30 top, tasarım süreçlerinin sonlarına yaklaşmıştı. Savaşın sona ermesiyle birlikte bu silahlarla ilgili çalışmalar, gerek proje detaylarını gerekse de bunları yürüten mühendisleri ele geçiren Müttefik Devletler (özellikle Birleşik Krallık ve Fransa) tarafından devam ettirildi. 30 mm üzerinde ilerleyen geliştirme çalışmaları neticesinde, orijinal 30x85 mm mühimmat kısa sürede İngiliz-Fransız ortak 30x113 mm standardına çevrildi ve 1950’lerin ortasıyla birlikte bu mühimmatı atmak için 1.200-1.400 atım/dakika hıza sahip efsanevi DEFA 550 serisi (Fransa) ve ADEN (Birleşik Krallık) topları üretilmeye başlandı.

ADEN Mk.4 topları, 1970’lerin ortasında kadar, yaklaşık 30 yıl boyunca geliştirilen ve hizmete alınan Birleşik Krallık savaş uçaklarının temel silahı oldu. Askeri havacılık tarihine damga vurmuş Hawker Hunter, Lightning, Harrier, Hawk, Jaguar ve Saab Draken gibi uçakların temel silahını teşkil etti. Ayrıca, Sea Harrier FRS.1 ve GR 3’ler tarafından, 1982’deki Falkland Savaşı’nda, gerek hava-hava gerekse de hava-yer angajmanlarında başarıyla kullanıldı ve 7 Arjantin uçağının imha edilmesini sağladı. Birleşik Krallık Hava Kuvvetlerinin, 1970’lerin ortasında, av-bombardıman filolarını Birleşik Krallık dizaynı uçaklar yerine ortak bir Avrupa projesi olarak hayata geçirilen Panavia Tornadolar ile donatmaya karar vermesi ile bu topun hava araçlarında kullanımı sona erdi.

 

VENOM 30 LR

VENOM 30 LR topu, 2000’lerde yaşanan çatışmalardan çıkarılan dersler ve yakın gelecekte ortaya çıkacak ihtiyaçlar dikkate alınarak ADEN Mk.4 topu üzerinde kapsamlı bir geliştirme ve hafifletme çalışmaları yapılması ile ortaya çıktı. Silah, 30x113 mm mühimmat atan ADEN’in (ve kardeşi DEFA toplarının) kendini kanıtlamış revolver mekanizmasına sahip. ADEN’den farklı olarak ise daha uzun bir namluya, yeniden tasarlanmış bir namlu frenine ve yüksek isabet için özel tasarlanan geri tepme sönümleyicili yatağa sahip. Ayrıca; tek atış, 220-230 atım/dakika ya da 1.200-1.400 atım/dakika olarak ayarlanabilen atım hızı sayesinde bu top, özellikle bu zamana kadar böyle bir ateş gücünü taşıyamayacak olan hafif kara ve deniz platformları için ideal bir silaha dönüştü. Gerçekten de özel olarak dizayn edilen top ve sönümleyicili yatak ile birlikte 120 kg ağırlığında olan VENOM 30 LR’nin geri tepme kuvveti, sadece 7 kN!

Devam edecek…

SYS Yönetim Kurulu Üyesi ve Dış Ticaret Müdürü Didem ARAL
YÖNETİM KATI

SYS Yönetim Kurulu Üyesi ve Dış Ticaret Müdürü Didem ARAL

“CANiK M2 QCB ve çeşitli platformlara entegrasyonu konusunda, farklı kıtalardan ve ülkelerden çok sayıda tedarik makamı, son kullanıcı ve platform üreticisiyle temasa geçtik.”